Telangana SCERT TS 7th Class Hindi Study Material Pdf रचना निबंध-लेखन Questions and Answers, Notes Pdf.
TS 7th Class Hindi Rachana निबंध-लेखन
1. गाय (ఆవు) :
गाय पालतू जानवर है। लोग इसकी पूजा करते है। गाय दूध देती है। दूध से मक्खन, घी, दही आदि मिलते हैं। दूध से मिठाइयाँ बनायी जाती है। गाय का दूध बच्चों को पिलाया जाता है।
गाय के बछड़े बड़े होकर बैल बनते हैं। किसान इनको हल में लगाकर खेत जोतते हैं। गाय के गोबर से खाद बनती हैं। इससे फ़सल अच्छी होती है। गायें हमारी संपत्ति हैं।
ఆవు పెంపుడు జంతువు. ప్రజలు దీనిని పూజిస్తారు. ఆవు పాలు ఇస్తుంది. పాల నుంచి వెన్న, నెయ్యి పెరుగు మొదలగునవి లభిస్తాయి. పాలతో మిఠాయిలు తయారు చేయబడతాయి. ఆవు పాలు పిల్లలకు త్రాగిస్తారు.
ఆవు దూడలు పెద్దవి అయి ఎద్దులుగా అవుతాయి. రైతులు వీటిని నాగళ్ళకు కట్టి పొలము దున్నుతారు. అవు పేడ నుంచి ఎరువు తయారవుతుంది. దీని వలన పంటలు బాగా పండుతాయి. ఆవులు మన సంపద.
2. हमारी पाठशाला (మా పాఠశాల) :
हमारी पाठशाला का नाम गाँधीजी हाईस्कूल है। इसमें करीब पाँच सौ छात्र पढ़ते हैं। मैं सातर्वी कक्षा पढ़ रहा हूँ। पाठशाला में बीस कमरे हैं। चालीस अध्यापक पाठ पढ़ाते है। पुस्तकालय और प्रयोगशाला भी हैं।
सुबह दस बजे से शाम पौने पाँच बजे तक हमारी पाठशाला चलती है। बीच में आधे घंटा का भोजन के लिए विराम समय होता है।
पाठशाला में एक बड़ा मैदान है। शाम को हम वहाँ खेलते हैं। हमारे प्रधान अध्यापक जी एक अच्छे सज्जन हैं।
మా పాఠశాల పేరు గాంధీజీ హైస్కూలు. ఇందులో సుమారు 5 వందల మంది విద్యార్ధులు చదువుచున్నారు. నేను ఏడవ తరగతి చదువుచున్నాను. పాఠశాలలో 20 గదులున్నాయి. 40 మంది ఉపాధ్యాయులు పాఠములు భోధిస్తారు. మాకు గ్రంథాలయము మరియు ప్రయోగశాలలు కూడా ఉన్నాయి.
ఉదయము 10 గంటల నుంచి సాయంత్రం 4.45 వరకు పాఠశాల జరుగుతుంది. మధ్లలో అర్ధగంట భోజన విరామ సమయము.
పాఠశాలలో ఒక పెద్ద ఆటస్థలము ఉన్నది. సాయంత్రము పూట మేము అక్కడ ఆడుకుంటాము. మా ప్రధానోపాధ్యాయులు చాలా మంచివారు.
3. दीपाव्ली (దీపావళి) :
दीपावली हिन्दुओं का प्रमुख त्यौहार है। यह अश्विज मास के अमावस्या के दिन मनाया जाता है। इस त्यौहार के मनाने के संबंध में एक कथा प्रचलित है।
पूर्वकाल में नरकासुर नामक क्रूर राक्षस था। वह लोगों को सताता था। श्रीकृष्ण ने उसका संहार करके लोगों के दुःख दूर किये। प्रजा ने इस खुशी में यह त्यौहार मनाते हैं।
त्यौहार के दिन सब लोग सिर-स्नान करते हैं। नये कपड़े पहनते हैं। मिठाइयाँ खाते हैं। शाम के समय अपने घरों को दीपों से सजाते हैं। पटाखे जलाते हैं। हर तरफ खुशी ही नज़र आती है।
దీపావళి హిందువుల ముఖ్యమైన పండుగ. ఇది ఆశ్వయుజ అమావాస్యనాడు జరుపబడుతుంది. ఈ పండుగ జరుపుకోవటం గురించి ఒక కథ ప్రచారం లో ఉన్నది.
పూర్వకాలంలో నరకాసురుడు అనే క్రూర రాక్షనుడు ఉండేవాడు. అతడు ప్రజలను బాధించేవాడు. శ్రీకృష్టడు అతనిని సంహరించి ప్రజల కష్టాలను దూరం చేసాడు. ఆ సంతోషమునకు ప్రతీకగా ప్రజలు ఈ పండుగను జరుపుకుంటారు.
పండుగరోజు అందరూ తలస్నానము చేస్తారు. క్రాత్త బట్ట్రలు కట్టుకుంటారు. మిఠాయిలు తింటారు. సాయంకాల సమయాన తమ ఇండ్లను దీపాలతో అలంకరిస్తారు. టపాకాయలు కాలుస్తారు. నలువైపుల ఆనందం వెల్లి విరుస్తుంది.
4. डाकघर (పోస్టాఫీసు) :
हर गाँव या शहर में डाकघर होता है। डाकघग से डाकिया चिट्टियाँ और मनिआर्डर लाता है। वह हमारे लिए पार्सल भी लाता है। डाकघर में काई, लिफ़ाफ़े और डाकटिकट बेचते हैं। चिट्टी लिखकर हम डाक पेटी में डालते हैं। डाकिया उसे निकालकर सही जगह भेज देता है। डाक घर से हम फोन कर सकते है। डाकघर जनता की बडी सेवा कर रहा है।
ప్రతి గ్రామము, పట్టణములో పోస్టాఫీసు ఉంటుంది. పోస్టాఫీసు పోస్టుమాను ఉత్తరాలు, మని ఆర్డరులు తెస్తాడు. మన కోసం పార్శిళ్ళు కూడా తెస్తాడు. పోస్టాఫీసులో కార్డు, కవరు, స్టాంపులు అమ్ముతారు. ఉత్తరం ప్రాసి మనము పోస్టుడబ్బాలో వేస్తాము. పోస్టుమాన్ దానిని తీసి సరి అయిన చోటికి పంపిస్తాడు. పోస్టాఫీసు నుంచి మనము ఫోను చేయవచ్చు. పోస్టాఫీసు ప్రజలకు ఎంతో సేవ చేస్తున్నది.
5. रेडियो (రేడియో) :
रेडियो से कई लाभ हैं। इटली के मार्कोनी ने इसका आविष्कार किया। इससे देश-विदेश के समाचार सुन सकते हैं। नेताओं के भापण सुन सकते हैं। फिल्मी गाने सुनकर अपना मन बहलाते हैं। किसानों के लिए उपयोगी, छात्रों के लिए उपयोगी अनेक कार्यक्रम इसके जरिए सुन सकते हैं। ज्ञान-विज्ञान की बातें जान सकते हैं। व्यापारी लोग अपनी चीज़ों का विज्ञापन देते हैं। नाटक, संभाषण, व्याख्या, सिनेमा आदि सब तरह के विषय हम इसके द्वारा सुन सकते हैं। इसका आकार एक पेटी के जैसा होता है।
రేడియో వలన చాలా లాభాలున్నాయి. ఇటలీకి చెందిన మార్కోసి దీనిని కనిపెట్టాడు. దీని ద్వారా దేశ-విదేశ వార్తలు వినగలము. నాయకులు ఉపన్యాసాలు వినగలము. సినిమా పాటలు విని ఆనందించగలము. రైతులకు, విద్యార్థులకు ఉపయోగకరైన కార్లకకరమాలు వినగలము. జ్ఞాన-విజ్ఞాన విషయాలు తెలుసుకోగలము. వ్యాపారస్థులు తమ వస్తువుల ప్రకటనలు ఇస్తారు. నాటకం, సంభాషణలు, వ్యాఖ్యానాలు, సినిమాలు మొదలగు అన్ని రకాల విషయాలు దీని ద్వారా వినగలము. దీని ఆకారము ఒక పెట్టెలాగా ఉంటుంది.
6. सिनेमा (సినిమా) :
सिनेमा में परदे पर चलते चित्र दिखाये जाते हैं। यह मनोरंजन का एक अच्छा साधन है। इसमें संगीत, नृत्य, अभिनय आदि कलाएँ प्रदर्शित होती है। सिनेमा के द्वारा लोग शिक्षा पाते हैं। स्वदेश व विदेश के कई सुन्दर दृश्य देख सकते हैं। इतिहास और भूगोल की बातें सीख सकते हैं। इसके जरिए व्यापार का भी वृद्धि कर सकते हैं। कुछ फिल्में लोगों पर बुरा प्रभाव डाल रही है। इसका बुरा परिणाम हो रहा है। सरकार अच्छी फिल्मों को प्रोत्साह देने के लिए पुरस्कार दे रही है। ‘एडिसन’ ने इस सिनेमा का आविष्कार किया।
సినిమాలో తెర మీద కదిలే చిత్రాలు చూపిస్తారు. ఇది ఆనందానికి ఒక మంచి సాధనము దీనిలో సంగీతము నృత్యము, అభినయము మొదలగు కళలు ప్రదర్శింపబడతాయి. సినిమా ద్వారా ప్రజలు విజ్ఞానం పొందగలరు. స్వదేశానికి, విదేశానికి చెందిన అనేక దృశ్యాలు చూడగలరు. చరిత్ర, భూగోళానికి సంబంధించిన విషయాలు నేర్చుకుంటారు. దీనిద్వారా వ్యాపారాభివ్దద్ధి జరుగుతుంది. క్న్ని సినిమాలు ప్రజల మీద చెడు ప్రభావాన్ని చూపుతున్నాయి. దీని వలన చెడు ఫలితం కలుగుతుంది. ప్రభుత్వం మంచి సినిమాలు ప్రోత్సహించుట కోసము బహుమతులు ఇస్తూ ఉన్నది. ‘ఎడిసన్’ దీనిని కనిపెట్టారు.
7. पुस्तकालय (గ్రంథాలయము) :
पढ़ने के लिए जहाँ पुस्तकें रखी जाती है उसे पुस्तकालय कहते हैं। हर नगर में पुस्तकालय होती है। पुस्तकालाय तीन तरह की होती है – निजी, सार्वजनिक और संचार।
सभी लोग पुस्तकालय जाकर पुस्तकें पढ़ते हैं। यहाँ कई तरह के समाचार पत्र होते हैं। किताबें होती हैं। संसार की खबरें, देश की खबरें लोग समाचार पत्र पढ़कर जान सकते हैं। पुस्तकालय ज्ञानार्जन के साधन हैं। छात्रों के लिए ये बड़े उपयोगी हैं।
చదువుకోవటానికి పుస్తకాలు ఉండేచోటును గ్రంథాలయము అంటారు. ప్రతి పట్టణములోను గ్రంథాలయాలు ఉంటాయి. గ్రంథాలయాలు మూడు రకాలుగా ఉంటాయి. సొంత గ్రంథాలయాలు, సార్వజనిక గ్రంథాలయాలు, సంచార గ్రంథాలయాలు.
అందరూ గ్రంథాలయానికి వెళ్ళి పుస్తకాలు చదువుతారు. ఇక్కడ అనేక రకాలైన వార్తాపత్రికలు, పుస్తకాలు ఉంటాయి. ప్రపంచ వార్తలు, దేశానికి సంబంధించిన వార్తలు వార్తాపత్రికల వలన ప్రజలు తెలుసుకుంటారు. గ్రంథాలయాలు జ్ఞ్నాన సముపార్జనకు సాధనాలు. విద్యార్థులకు ఇవి చాలా ఉపయోగకరము.
8. आपका प्रिय खेल (మీకిష్టమైన ఆట) :
कबड़ी मेरा प्रिय खेल है। यह खेल हममें उत्साह, धैर्य और एकता के गुणों को बढ़ाता है। इस खेल में दो दल होते हैं। एक-एक दल में नौ खिलाड़ी होते हैं। दोनों पक्ष बड़े उत्साह से खेलते हैं। एक व्यक्ति ‘कबड्डी-कबड़ी’ रटता हुआ हमारी ओर आता है। हम सब उसे एक साथ मिलकर पकड़ते हैं। तब वह आऊट हो जाता है। इस प्रकार जिस दलवाले अधिक लोगों को पंकड़ सकते हैं, उस दल का विजय होता है। मैं रोज़ शाम के वक्त अपने दोस्तों के साथ खेलता हूँ। इस खेल में एक जिला स्थाई स्पर्द्धा में मुझे पुरस्कार भी मिला। खेलने से शरीर मज़बूत होता है। खून साफ़ होता है। हममें उत्साह बढ़ता है। पढ़ाई में भी हम मन लगाकर पढ़ सकते हैं। खेल खेलना भी एक तरह का कसरत है।
కబడ్డీ నా ప్రియమైన ఆట. ఈ ఆట వల్ల మనలో ఉత్సాహం, ధైర్యం, ఐకమత్యం పెంపొందుతాయి. ఈ ఆటలో రెండు జట్లు ఉంటాయి. ఒక్కొక్క జట్టులో తొమ్మిదిమంది ఆటగాళ్ళు ఉంటారు. రెండు జట్లు ఎంతో ఉత్సాహంతో ఈ ఆటలో పాల్గొంటాయి. ఒక వ్యక్తి కబడ్డీ, కబడ్డీ అనుకుంటూ మా జట్టువైపు వస్తాడు. మేమందరము ఒక్కసారిగా ఆ వ్యక్తిని పట్టుకుంటాము. అప్పుడు అతను ఔట్ అవుతాడు. ఈ విధంగా ఏ జట్టు వాళ్ళైతే ఎక్కువమందిని పట్టుకుంటారో ఆ జట్టు విజయం పొందుతారు. నేను ప్రతిరోజు సాయంత్రం వేళల్లో నా స్నేహితులతో కలసి ఈ ఆట ఆడుకుంటాను. ఈ ఆట వల్ల నాకు జిల్లాస్థాయిలో ఒక మెమెంటో కూడా లభించింది. ఈ ఆట ద్వారా శరీరం ఆరోగ్యంగా ఉండి, రక్తశుద్ధి కూడా జరుగుతుంది. మాలో ఉత్సాహం కూడా పెరుగుతుంది. చదువుపట్ల ఏకాగ్రత కలుగుతుంది. ఆటలు ఆడటం కూడా ఒక విధమైన వ్యాయామమే.
9. भारत की राज भाषा (राष्ट्र भाषा) (భారతదేశపు రాజభాష) :
भारत की राज भाषा हिन्दी है। जिस भाषा से सरकार के काम-काज चलते है, उसे राज भाषा कहते हैं। सरकार अपने अधीनस्थ कार्यालयों के फाइल संब कुछ राज भाषा में ही करती है। लोग भी अपनी शिकायतें, विज्ञापन और अर्जी इसी भाषा में देते हैं। हिन्दी भाषा के शब्द-भंडार को बढ़ाना है। जिन प्रान्तों में हिन्दी से अनभिज्ञ लोग हैं, उन्हें हिन्दी सिखानी चाहिए। इससे लोग आसानी से समझ सकते हैं और उपयोग कर सकते हैं। एक हृदय हो भारत जनता वह हिन्दी के माध्यम से ही संपन्न होगा।
భారతదేశపు రాజభాష హిందీ. ఏ భాష అయితే ప్రభుత్వము తమ కార్యకలాపాలను ఉపయోగిస్తుందో ఆ భాషను ఆ దేశపు రాజభాష అంటారు. ప్రభుత్వము తన ఆధీనంలోని అన్ని కార్యాలయముల(Office) లోను రాజభాష ఉపమోగిస్తుంది. ప్రజలు కూడ తమ విన్నపములను, ఆర్జీలను, అప్లికేషనులను ఈ భాషలోనే ఇస్తారు. హిందీ భాషయొక్క శబ్దకోశములు పెంచవలసిన అవసరము ఉన్నది. హిందీ తెలియని కొన్ని ప్రాంతాలవారికి హిందీని నేర్పవలసిన అవసరము ఉన్నది. ఇందువలన అందరూ హిందీని తేలికగా అర్ధం చేసుకోవచ్చు. భారతదేశ ఐకమత్యము హిందీ వలనే సాధ్యమగును.
10. आदर्श बालक की दिनचर्या (ఆదర్శ బాలుని దినచర్య) :
आदर्श बालक रोज पाँच बजे उठता है। हाथ-मुँह धोकर पढ़ने बैठता है। ठीक समय पर स्कूल पहुँचता है। स्कूल से छुट्टी मिलते ही सीधा घर पहुँचता है। हर कक्षा में अव्वल आता है। वह व्यर्थ की बातें नहीं करता। असत्य नहीं बोलता। घर पर थोड़े ही समय खेलकर-गृह कार्य करता है। अपने मातापिता का, गुरुजनों का, बडों का आदर करता है। अपना काम स्वयं करता है। वह सच्चा नागरिक बनता है। आदर्श बालक से समाज व देश की उन्नति होती है।
ఆదర్శబాలుడు రోజు ఉదయానే 5 గం.లకు లేచి కాలకృత్యములు తీర్చుకొని చదువుకానును. సరియైన సమయానికి పాఠశాలకు వెళ్ళును. పాఠశాల వదలగానే ఇంటికి చేరుకొనును. ప్రతితరగతిలోను ప్రథమశ్రేణిలో ఉత్తీర్ణడగును. వట్టిమాటలు చెప్పడు. సమయాన్ని వృధా చేయడు. అసత్యములు మాట్లాడడు. ఇంటి వద్ద నియమిత సమయమును మాత్రమే ఆడుకొని ఆ తరువాత చదువుకొని, ఇంటి పనిని చూచుకొనును. తన పని తానే స్వయముగా చేసుకొనును. ఉత్తమ పౌరుడు అగును. దేశాభివృద్ధికి సమాజ అభివృద్ధికి తోడ్పడును.