AP Board 9th Class Physical Science Solutions 12th Lesson ప్రమాణాలు మరియు గ్రాఫులు

SCERT AP 9th Class Physics Study Material Pdf Download 12th Lesson ప్రమాణాలు మరియు గ్రాఫులు Textbook Questions and Answers.

AP State Syllabus 9th Class Physical Science 12th Lesson Questions and Answers ప్రమాణాలు మరియు గ్రాఫులు

9th Class Physical Science 12th Lesson ప్రమాణాలు మరియు గ్రాఫులు Textbook Questions and Answers

అభ్యసనాన్ని మెరుగుపరుచుకోండి

9th Class Physical Science Textbook Page No. 209

ప్రశ్న 1.
లీటరు అనేది ప్రాథమిక ప్రమాణమా లేక ఉత్పన్న ప్రమాణమా?
జవాబు:
1) లీటరు అనగా 10 సెం.మీ. భుజం గల ఘనం యొక్క ఘనపరిమాణం.
2) 1 లీ. = 10 సెం.మీ. X 10 సెం.మీ. X 10 సెం.మీ.
1లీ. = 10 సెం.మీ. ” 3) లీటరు అనేది ఉత్పన్న రాశి.

9th Class Physical Science Textbook Page No. 207

ప్రశ్న 2.
2 కిలోగ్రాములు మరియు 100 గ్రాములలో ఏది అధిక పరిమాణం కలిగి ఉంటుంది?
జవాబు:
2 కిలోగ్రాములు.

ప్రశ్న 3.
దానికి రషీద సమాధానం ఏమై ఉంటుంది?
జవాబు:
2 కిలోగ్రాములు అధిక పరిమాణం కలిగి ఉంటుంది.

ప్రశ్న 4.
ఒక వేళ రషీద షాపు వానిని 2 పంచదార మరియు 100 టీపొడి ఇమ్మని అడిగితే, అతను తూచి ఇవ్వగలదా? కారణం తెలపండి.
జవాబు:
ఇవ్వలేదు. ఎందుకనగా కొలత ప్రమాణాలతో పదార్ల పరిమాణాలను చెప్పలేదు.

ప్రశ్న 5.
కాలానికి ప్రమాణాలు చెప్పగలవా? అవి ఏమిటి?
జవాబు:
సెకను, నిమిషం, గంట మొదలైనవి.

ప్రశ్న 6.
వేరు వేరు ప్రమాణాలు ఎందుకు అవసరమవుతాయి?
జవాబు:
ఒక పదార్థం పరిమాణాలను బట్టి వేరు వేరు ప్రమాణాలు అవసరమవుతాయి.

9th Class Physical Science Textbook Page No. 208

ప్రశ్న 7.
ఎందుకు మనం వివిధ వస్తువులకు వివిధ ప్రమాణాలను వినియోగిస్తున్నాం?
జవాబు:
పదార్థ పరిమాణాలను బట్టి వాటి ప్రమాణాలను వినియోగించాలి.

ప్రశ్న 8.
సుద్దముక్క ద్రవ్యరాశి కిలోగ్రాములలో వ్యక్తపరచగలమా?
జవాబు:
సాధారణంగా సుద్దముక్క ద్రవ్యరాశిని కిలోగ్రాములలో వ్యక్తపరచము.

ప్రశ్న 9.
వీటినే ప్రాథమిక రాశులని ఎందుకు అంటారు?
జవాబు:
పై రాశులు (పొడవు, ద్రవ్యరాశి, కాలం)లను మరే ఇతర పరిమాణాలలోనూ వ్యక్తపరచడానికి వీలులేని భౌతిక రాశులు. కావున ప్రాథమిక రాశులు.

ప్రశ్న 10.
పై పట్టికలో ప్రాథమిక రాశులేవి?
జవాబు:
పొడవు, ద్రవ్యరాశి, కాలం, విద్యుత్, కాంతి తీవ్రత, పదార్ధ పరిమాణం, ఉష్ణం, సమతల కోణం.

ప్రశ్న 11.
MKS మరియు SI పద్ధతులలో సారూప్యాలు ఏమిటి?
జవాబు:
MKS పద్ధతి మరియు SI పద్ధతిలోనూ పొడవు, ద్రవ్యరాశి మరియు కాలంలు ఉన్నాయి.

ప్రశ్న 12.
వైశాల్యాన్ని ఎలా కనుగొంటావు?
జవాబు:
పొడవు, వెడల్పులను గుణించి కనుగొంటాము.

ప్రశ్న 13.
దీనికి కావలసిన కొలతలు ఏవి?
జవాబు:
పొడవు, వెడల్పు

9th Class Physical Science Textbook Page No. 209

ప్రశ్న 14.
వైశాల్యం ప్రాథమిక ప్రమాణమేనా?
జవాబు:
కాదు.

ప్రశ్న 15.
వైశాల్యం లెక్కించడానికి మనం ఉపయోగించిన ప్రాథమిక రాశి ఏది?
జవాబు:
పొడవు.

9th Class Physical Science Textbook Page No. 213

ప్రశ్న 16.
ప్రతి భుజం పొడవు ఎంత?
జవాబు:
1 సెం.మీ.

ప్రశ్న 17.
సన్నని గళ్ళ మధ్య దూరం ఎంత?
జవాబు:
1 మి.మీ.

9th Class Physical Science Textbook Page No. 215

ప్రశ్న 18.
గ్రాఫ్-1లో రేఖ ఆకారం ఎలా ఉంది?
జవాబు:
వక్రరేఖ.

ప్రశ్న 19.
అన్ని సందర్భాలలో గ్రాఫు వక్రరేఖగానే వస్తుందా?
జవాబు:
రాదు.

ఉదాహరణ సమస్యలు

9th Class Physical Science Textbook Page No. 209

ప్రశ్న 1.
పుస్తకం పొడవు 20 సెంటీమీటర్లు, వెడల్పు 12 సెంటీమీటర్లు అయితే వైశాల్యం ఎంత?
సాధన:
వైశాల్యం = పొడవు ” వెడల్పు
= 20 సెం.మీ. × 12 సెం.మీ.
= 20 × 12 సెం.మీ. × సెం.మీ.
= 240 (సెం.మీ.)²
= 240 చదరపు సెం.మీ.

9th Class Physical Science Textbook Page No. 210

ప్రశ్న 2.
రవి ప్రతిరోజు 1.5 కి.మీ. దూరం నడిచి పాఠశాలకి చేరుకుంటాడు. రమ్య రోజూ 1250 మీ. దూరం నడిచి పాఠశాలకి చేరుకుంటుంది. ఎవరి ఇల్లు పాఠశాలకి ఎక్కువ దూరంలో ఉంది?
సాధన:
రవి నడుస్తున్న దూరం = 1.5 కి.మీ.
రమ్య నడుస్తున్న దూరం = 1250 మీ.
ఈ దూరాలను పోల్చడానికి రెండూ తప్పనిసరిగా ఉమ్మడి ప్రమాణాలు కలిగి ఉండాలి.
ఇక్కడ కి.మీ. లను మీటర్లలోకి మార్చాలి.
1కి.మీ. = 1000 మీ.
1.5 కి.మీ. = 1.5 × 1000 మీ.
= 1500 మీ.

కావున రవి నడుస్తున్న దూరం = 1.5 కి.మీ. = 1500 మీ.
దీనిని బట్టి రవి ఇల్లు, రమ్య ఇల్లు కన్నా పాఠశాలకి ఎక్కువ దూరంలో ఉంది.

9th Class Physical Science Textbook Page No. 210

ప్రశ్న 3.
పట్టికను పరిశీలించి క్రింది వానికి జవాబులిమ్ము.

ఖాళీలను పూరింపుము.

1. 6 నానో మీటర్లు = …………….
జవాబు:
6 × 10^-9 మీ.

2. 5 గిగాబైట్లు = …………………………. బైట్లు.
జవాబు:
5 × 10⁹

3. ………….. = 4 × 10³g.
జవాబు:
4 కిలోగ్రాములు

4. ………. = 11 × 10⁶ వాట్లు .
జవాబు:
11 మెగావాట్లు

5. 2 సెం.మీ. = 2 × ……
జవాబు:
2 × 10^-2 మీటర్లు.

9th Class Physical Science Textbook Page No. 211

జేమ్స్ మరియు శరలు నడక పోటీలో పాల్గొన్నారు. జేమ్స్ గంటకు 9 కిలోమీటర్ల వేగంతో నడిచాడు. శరత్ సెకనుకు 2.5 మీటర్ల వేగంతో నడిచాడు. ఇద్దరూ ఒకే సమయానికి బయలుదేరి ఒకే దారిలో నడిస్తే ఎవరు ముందుగా గమ్య స్థలానికి చేరి ఉంటారు?
సాధన:

1. జేమ్స్ నడక వేగం కిలోమీటర్లలో, శరత్ నడక వేగం మీటర్లలో తెలుపబడింది.
2. ఇక్కడ దూరానికి కిలోమీటరు, మీటరు అనే ప్రమాణాలను కాలానికి గంట, సెకను అనే ప్రమాణాలను వినియోగించారు.
3. ఏవైనా రెండు రాశులను పోల్చాలంటే వాటి ప్రమాణాలు తప్పనిసరిగా ఒకే ప్రమాణాలు అయి ఉండాలి.
4. గంటకు కిలోమీటర్ల (కి.మీ./గం.) ను, సెకనుకు మీటర్ల (మీ./సె.) లోకి మార్చాలి.
5. జేమ్స్ వేగం = 9 కి.మీ. / గం.
   9 కి.మీ./గం. = 9 × \(\frac{5}{18}\) = 2.5 మీ./సె.
6. శరత్ వేగం = 2.5 మీ./సె.
7. కావున ఇద్దరూ ఒకేసారి గమ్యస్థానానికి చేరుతారు.

9th Class Physical Science 12th Lesson ప్రమాణాలు మరియు గ్రాఫులు Textbook Activities (కృత్యములు)

కృత్యం – 1

ప్రశ్న 1.
నీ గత అనుభవాలను గుర్తుకు తెచ్చుకొని పట్టికలోని వస్తువులను సాధారణంగా ఏ ప్రమాణంతో కొలుస్తారో టిక్ (✓) గుర్తు పెట్టండి.
జవాబు:

కృత్యం – 2

2. ఒక పుస్తకం తీసుకొని దాని ఉపరితల వైశాల్యం ఎట్లా కనుగొంటావో రాయుము.
జవాబు:
1) పుస్తకం యొక్క పొడవు, వెడల్పులను కొలవండి.
2) పొడవు, వెడల్పులను గుణిస్తే వైశాల్యం వస్తుంది.
3) పొడవు = ………….
4) వెడల్పు = ………….
5) వైశాల్యం = పొడవు × వెడల్పు = ………….

→ వైశాల్యం ప్రాథమిక రాశియేనా?
జవాబు:
కాదు.

→ వైశాల్యం లెక్కించడానికి మనం ఉపయోగించే ప్రాథమిక రాశి ఏది?
జవాబు:
పొడవు.

3. క్రింది పట్టికను పరిశీలించండి. మీ పరిశీలన ఆధారంగా ప్రాథమిక ప్రమాణాలు, ఉత్పన్న ప్రమాణాలను రాయండి.
జవాబు:

1. ప్రాథమిక రాశులను గుణిండం ద్వారా వచ్చిన ఉత్పన్న రాశులు ఏవి?
జవాబు:
వైశాల్యం, ఘన పరిమాణం.

2. ప్రాథమిక రాశి పొడవును మాత్రమే గుణించడం ద్వారా వచ్చిన ఉత్పన్న రాశులేవి?
జవాబు:
వైశాల్యం , ఘన పరిమాణం.

3. ఏ ఉత్పన్న రాశికి ప్రమాణాలు లేవు? ఎందుకు?
జవాబు:

1. సాపేక్ష సాంద్రతకి ప్రమాణాలు లేవు.
2. ఇది రెండు సాంద్రతల నిష్పత్తి, కావున ప్రమాణాలు లేవు.

4. ఘన పరిమాణానికి ప్రమాణాలేవి?
జవాబు:
m³(మీ³)

5. కాలం, త్వరణంతో సంబంధం ఉన్న ఉత్పన్న ప్రమాణాలేవి?
జవాబు:
i) కాలంతో సంబంధం ఉన్న ఉత్పన్న ప్రమాణాలు

1. వేగం (m/s)
2. త్వరణం (m/s²)
3. బలం (kg.m/s²)
4. పీడనం (kg/m.s²)

ii) త్వరణంతో సంబంధం ఉన్న ఉత్పన్న ప్రమాణాలు
1) బలం (kg.m/s²)

కృత్యం – 4

4. క్రింది ఇవ్వబడిన పట్టికలోని దత్తాంశానికి గ్రాఫును గీయుము.
(లేదా)
దూరం – కాలం గ్రాఫును గీయుము.

జవాబు:
పట్టికలోని సమాచారం ఆధారంగా స్వతంత్ర రాశిగా ‘కాలం’ను, ఆధారిత రాశిగా ‘దూరం’ ను తీసుకోవాలి.
గ్రాఫుని గీయడంలో సోపానాలు :

1) అక్షాలు :
→ కాలం ఏ అక్షం మీద ఉంది?
జవాబు:
X – అక్షం మీద.

→ దూరం ఏ అక్షం మీద ఉంది?
జవాబు:
Y- అక్షం మీద.

2) వ్యాప్తి :
i) ముందుగా X – అక్షంపై విలువలను తీసుకుందాం
అవి : 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40
ii) వీటిలో అతి పెద్ద విలువ – 40; అతి చిన్న విలువ – 5

→ అతి పెద్ద విలువకి, అతి చిన్న విలువకి మధ్య వ్యత్యాసం ఎంత?
జవాబు:
40 – 5 – 35

iii) దీనినే వ్యాప్తి అంటారు.
iv) Y- అక్షం పై వ్యాప్తి = పెద్ద విలువ – చిన్న విలువ = 33 – 3 = 30

3) స్కేలు :

→ పట్టికలోని దూరం విలువలలో ఏఏ విలువలు Y – అక్షంపై గుర్తించిన విలువలకు సమానంగా ఉన్నాయి?
జవాబు:
3, 12, 24, 30, 33

4) అక్షాల పేర్లు :
i) X- అక్షంపై ‘కాలం’ తీసుకున్నాం కాబట్టి X – అక్షం దగ్గర కాలం (నిమిషాలలో) అని రాయాలి.
ii) Y – అక్షంపై ‘దూరం’ తీసుకున్నాం కాబట్టి Y – అక్షం దగ్గర దూరం (కి.మీ.లలో) అని రాయాలి.

5) దత్తాంశ బిందువులు :
i) పట్టికలోని విలువలను దత్తాంశ బిందువులుగా రాయాలి.
ii) (5,3), (10,8), (15, 12), (20, 19), (25, 24), (30, 24), (35, 30), (40, 33)

6) దత్తాంశ బిందువులను గుర్తించడం :
i) పై బిందువులను X – అక్షం, Y – అక్షంపై ఉన్న స్కేలు ఆధారంగా నిలువు, అడ్డు రేఖల ఖండన బిందువుల వద్ద గుర్తించాలి.
ii) గుర్తించిన బిందువులను కలుపుతూ గీసిన రేఖయే గ్రాఫ్. దీనినే మనం ‘దూరం – కాలం గ్రాపు’ అని అంటాము.

→ గ్రాఫు ఎలా ఉంది?
జవాబు:
గ్రాఫు వక్రరేఖా గ్రాఫు.

కృత్యం – 5

5. సరళరేఖా గ్రాఫును గీయండి.
(లేదా)
హుక్ సూత్రం నిరూపించే ప్రయోగ విలువలు క్రింది పట్టికలో ఇవ్వబడ్డాయి. గ్రాఫు ద్వారా సూత్రాన్ని నిరూపించుము.
(లేదా )
రెండు రాశుల మధ్య అనులోమానుపాతం సంబంధాన్ని చూపే గ్రాఫు గీయుము.
జవాబు:

1) ఒక స్ప్రింగ్ ను గాని, రబ్బరు బ్యాండ్ ను గాని తీసుకొనుము.
2) స్టాండ్ కి స్ప్రింగ్ ను బిగించుము.
3) స్ప్రింగ్ పొడవును స్కేలుతో కొలువుము.
4) స్ప్రింగ్ రెండవ కొనకు బరువును వేలాడదీయుము.
5) సాగిన స్ప్రింగ్ పొడవును కొలువుము.
6) స్ప్రింగ్ లో సాగుదలను లెక్కించుము.
7) ఈ విధంగా బరువులను పెంచుతూ, స్ప్రింగ్ సాగుదలను ప్రతిసారి లెక్కించుము.
8) పట్టికలో ద్రవ్యరాశి (g), సాగుదల (mm) లను నమోదు చేయుము.
9) వివరాలు నమోదు చేయబడిన పైన ఇచ్చిన పట్టికకు గ్రాఫు గీయుము.

10) గ్రాఫు (0, 0) గుండా పోవు సరళరేఖ గ్రాఫు. ద్రవ్యరాశికి స్ప్రింగ్ సాగుదల అనులోమానుపాతంలో ఉంటుందని తెలుస్తుంది.

i) X – అక్షంపై తీసుకున్న రాశి ఏది? దీనిని ఏ ప్రమాణాలలో వ్యక్తం చేస్తారు? దానిని ఎందుకు X – అక్షంపై తీసుకున్నారు?
జవాబు:

1. X – అక్షంపై తీసుకున్న రాశి ద్రవ్యరాశి.
2. ద్రవ్యరాశిని ‘గ్రాములు’ ప్రమాణాలలో వ్యక్తపరుస్తారు.
3. ద్రవ్యరాశి స్వతంత్ర రాశి. కావున X – అక్షంపై తీసుకున్నారు.

ii) Y – అక్షంపై తీసుకున్న రాశి ఏది? దీనిని ఏ ప్రమాణాలలో వ్యక్తం చేస్తారు? దీనిని స్వతంత్ర రాశి అనవచ్చా? ఎందుకు?
జవాబు:

1. Y- అక్షంపై తీసుకున్న రాశి సాగుదల.
2. సాగుదలని మి.మీ.లలో వ్యక్తం చేస్తారు.
3. సాగుదల స్వతంత్ర రాశి కాదు. ద్రవ్యరాశి మార్పునకు అనుగుణంగా సాగుదల రీడింగులు వస్తాయి. అనగా స్వతంత్ర రాశి కాదు. ఆధారిత రాశి.

iii) X – అక్షంపై వ్యాప్తి విలువ ఎంత?
జవాబు:
వ్యాప్తి – 50 – 0 = 50

iv) Y- అక్షంపై వ్యాప్తి విలువ ఎంత?
జవాబు:
వ్యాప్తి = 10 – 0 = 10

v) X – అక్షంపై స్కేలు ఎంత?
జవాబు:
1 సెం.మీ. – 10 గ్రా.

vi) Y- అక్షంపై స్కేలు ఎంత?
జవాబు:
1 సెం.మీ. = 2 మి.మీ.

vii) X – అక్షంపై గల దత్తాంశ విలువలు
జవాబు:
0, 10, 20, 30, 40, 50.

viii) Y- అక్షంపై గల దత్తాంశ విలువలు
జవాబు:
1, 2, 4, 6, 8, 10.

ix) ఖండన బిందువులను కలుపుతూ గీసిన రేఖ ఏ ఆకారంలో ఉంది?
జవాబు:
సరళ రేఖ.

x) రేఖవాలు దేనిని సూచిస్తుంది?
జవాబు:
ద్రవ్యరాశి – స్ప్రింగు సాగుదల మధ్య సంబంధం అనులోమానుపాతంలో ఉందని సూచిస్తుంది.

xi) స్పింగ్ సాగుదలకు కారణం ఏమిటి?
జవాబు:
ద్రవ్యరాశిని స్ప్రింగ్ కి వేలాడదీయడం వలన.

xii) ద్రవ్యరాశి – స్ప్రింగ్ లో సాగుదల మధ్య ఏమి సంబంధం గుర్తించారు?
జవాబు:
అనులోమానుపాతం.

xiii) గ్రాఫ్ సరళరేఖగా ఉన్నప్పుడు రెండు రాశుల మధ్య ఏ విధమైన సంబంధం ఉందని చెప్పవచ్చు?
జవాబు:
అనులోమానుపాతం.

xiv) పై గ్రాఫు ప్రకారం క్రింది వాక్యా లలో ఏది సరైనది?
ఎ) ద్రవ్యరాశి పెరిగితే స్ప్రింగ్ సాగుదల పెరుగుతుంది.
బి) ద్రవ్యరాశి తగ్గితే స్ప్రింగ్ సాగుదల పెరుగుతుంది.
సి) ద్రవ్యరాశి పెరిగినా, తగ్గినా స్ప్రింగ్ సాగుదలలో మార్పు ఉండదు.
జవాబు:
ఎ) సరైనది.

కృత్యం – 6

6. విలోమానుపాత సంబంధాన్ని సూచించే ఏదైనా ఒక గ్రాఫు గీయుము.
(లేదా)
పీడనానికి, ఘనపరిమాణానికి మధ్య సంబంధాన్ని సూచించే గ్రాఫును గీయండి.
(లేదా)
క్రింది పట్టికకు గ్రాఫు గీయండి.

జవాబు:

1. ఒక 50 మి.లీ. సిరంజిని తీసుకోండి.
2. ప్లంజర్‌ను లాగి సిరంజిని గాలితో నింపండి.
3. గాలి సిరంజి నుండి బయటకు పోకుండా వేలితో మూయండి.
4. సిరంజిలోని గాలి స్తంభం యొక్క ఎత్తు గాలి ఘనపరిమాణాన్ని సూచిస్తుంది.
5. ఇపుడు ప్లంజర్‌ను నెమ్మదిగా ముందుకు నొక్కండి.

→ ఏ స్థానం వద్ద ప్లంజరు ముందుకు కదలలేదు?
జవాబు:
గరిష్ట పీడనం వద్ద ప్లంజరు ముందుకు కదలలేదు.

→ గాలి ఒత్తిడిని కలిగిస్తుందని నీకు అనిపిస్తుందా?
జవాబు:
అనిపిస్తుంది.

6) ప్లంబర్‌ను ముందుకు నొక్కే కొద్ది సిరంజిలో గాలి ఘనపరిమాణం తగ్గుతుంది. లోపలి గాలిపీడనం పెరుగుతుంది.

7) ఇచ్చిన పట్టికలోని విలువలకు గ్రాఫును గీద్దాం.

→ X- అక్షంపై తీసుకున్న భౌతికరాశి ఏది?
జవాబు:
పీడనం

→ Y – అక్షంపై తీసుకున్న భౌతికరాశి ఏది?
జవాబు:
ఘనపరిమాణం

→ గ్రాఫులో స్వతంత్రరాశి ఏది?
జవాబు:
పీడనం

→ గ్రాఫులో ఆధారిత రాశి ఏది?
జవాబు:
ఘనపరిమాణం

→ నిలువు అక్షంపై తీసుకున్న రాశి యొక్క వ్యాప్తి ఎంత?
జవాబు:
50 – 18.7 = 31.3

→ క్షితిజ సమాంతర అక్షంపై తీసుకున్న రాశి యొక్క వ్యాప్తి ఎంత?
జవాబు:
3.2 – 1.2 = 2

→ గ్రాఫు ఆకారం ఏమిటి?
జవాబు:
పరావలయం (వక్రరేఖా గ్రాపు)

→ ఆ గ్రాఫులో ఉన్న దత్తాంశ బిందువుల ఆధారంగా అక్షాలపై ఉన్న భౌతికరాశుల మధ్య నీవు ఏమి సంబంధాన్ని గుర్తించావు?
జవాబు:
విలోమానుపాతం

కృత్యం – 7

7. క్రింది గ్రాఫులు పరిశీలించి ఇచ్చిన పట్టికను నింపుము.
జవాబు: